Ngā Kōrero a ngā Iwi Moana

He maha ngā kōrero mō te tīmatatanga o ngā wāhi me ngā iwi. Pērā me te kōrero mahi huakanga, he maha ngā kōrero mō te waipuke, mō te whenua ngaro hoki … mō te whenua rānei i hīa mai i te moana. Ko ētahi anō mō te hoenga waka mai i pāmamao. Ko ētahi atu mō te iwi wairua whai mana ki te hanga whenua hōu.

Kei Aotearoa noa nei ngā tūmomo kōrero. Pērā me ētahi atu moutere o Polynesia, tērā rā anō ngā kōrero mō Māui. Mai i tana waka (Te Waka a Maui, Te Wai Pounamu), ka hīa ai e Māui ko Aotearoa (Te Ika a Maui). Tērā te kōrero mō Kupe, he kaiwhakatere, me ōna ūnga ki uta o ngā taha moana o te tai whakararo. Tērā anō ngā kōrero mō ngā waka i hoea mai i Hawaiki, i te kāinga tūturu. Tērā rā anō te kōrero mō Paikea, i ū mai ki te tai rāwhiti mā runga tohorā.

Pāngia mai ngā kōrero, he whakamārama anō ...

Ngā Tokarārangi o Mahuro, Ngā Moutere o Māhara, Maikaranīhia

He mea rongonui a Letao, tētahi tangata nō Mahuro I ngā Moutere o Māhara, mō tana pūkaha … me ana nukarau i ana hoa. He tino pai a Letao ki te waka o te Kīngi o Rōra, ka rautaki kia riro mai i a ia. Ka tāraia e ia tētahi waka ātaahua, ēngari kāore he take, hei tinihanga i te Kīngi. Ko tā Retao rākau he kone, he rākau mārō, ēngari kāore e taea te māunu!

Ka whakapaipaitia te waka nei. Ka pari te tai, ka tōputia e ia ētahi toka nui, ka tōia te waka ki runga. Nō te taenga mai o te Kīngi, te āhua nei i te rewa noa mai te waka ātaahua o Retao ki te whanga. Ka mīharo mai te Kingi. Ka kore e whai whakaaro, ka hokona tana waka pai mō tētahi kīhai i hoea e ia. Ka terea e Retao te tāwhangawhanga ki te moana nui mā runga i tō te Kīngi waka, me te kata, te waiata hoki.

Ka huri te Kīngi ki te hoe i tana waka, ka taka mai i ngā toka, ka totohu! Ka riri, ka auē atu ki te iwi kia hopukina a Retao. Ka rere atu ngā waka ki te whai, ēngari ka panaia e Retao te onepū me te wheo mai ā raro o te whanga, ka hangaia ai te toka rārangi hei haukoti i te ara. Ko Retao ki waho o Mahuro te kitenga whakamutunga i a ia.

I ētahi atu putanga o tēnei kōrero ko Eao kē a Letao, ko Mejuro a Majuro, ko Koko te kaitārai waka te Kīngi.