Ngā Kōrero a ngā Iwi Moana

He maha ngā kōrero mō te tīmatatanga o ngā wāhi me ngā iwi. Pērā me te kōrero mahi huakanga, he maha ngā kōrero mō te waipuke, mō te whenua ngaro hoki … mō te whenua rānei i hīa mai i te moana. Ko ētahi anō mō te hoenga waka mai i pāmamao. Ko ētahi atu mō te iwi wairua whai mana ki te hanga whenua hōu.

Kei Aotearoa noa nei ngā tūmomo kōrero. Pērā me ētahi atu moutere o Polynesia, tērā rā anō ngā kōrero mō Māui. Mai i tana waka (Te Waka a Maui, Te Wai Pounamu), ka hīa ai e Māui ko Aotearoa (Te Ika a Maui). Tērā te kōrero mō Kupe, he kaiwhakatere, me ōna ūnga ki uta o ngā taha moana o te tai whakararo. Tērā anō ngā kōrero mō ngā waka i hoea mai i Hawaiki, i te kāinga tūturu. Tērā rā anō te kōrero mō Paikea, i ū mai ki te tai rāwhiti mā runga tohorā.

Pāngia mai ngā kōrero, he whakamārama anō ...

Uriti, Maikaranīhia

I ngā rā o neherā, kāore he motu o Uriti. Tērā tētahi wahine ko Whereta te ingoa kei Iapi e noho ana me ōna tungāne e rua, ēngari he tukukino rāua i a ia. Nā reira i tau ai tana whakaaro kia wehe atu ia. Tae atu ana ia ki te moana kua kore e taea te haere atu anō. Ka whakakīa e ia tētahi kiri niu ki te onepū, ka karakia, ka whiua te onepū ki te moana. Ka huri hei ranga. Ka hīkoia tae noa ki te pito whakamutunga. Ka whiua anōtia he onepū anō, ka hangaia anō he ranga. Ka pērā rā anō, ka pērā rā anō, tae noa ki te wāhi e tū nei a Uriti i tēnei rā tonu nei.

Ka nohoia e ia ko Mokamoka nō te tini o ngā honu i reira. Ka whānau mai tana tama ki reira. Ka whakaakona e ia ki ngā pukenga maha, pērā e te hanga waka. Ka tukuna ia ki Yap ki te tiki niu nā te mea kāore he niu o Mokamoka i taua wā. I tēnei wā, kapi katoa ana a Uriti ki te rākau niu.