Te Whakatere

I te tīmatanga, me tika te whakarite a te kaiwhakatere me tana iwi i mua tonu i te haerenga. Kia tae rawa ki te moana, me mārama katoa te kaiwhakatere ki ōna mātauranga mō ngā whetū, mō te moana me ngā hau kia pai ai te haere kia ū pai ai ki uta. I ngā wā katoa, me mārama anō ia ki te tūranga o te waka me te hāngai ki tōna kāinga, ki te tauranga e whāia ana hoki, kia whakarerekēngia te ara hoki mēnā koirā te huarahi tika. Ki te pēnei, me mataara ia mō te wā roa – i ētahi wā ao noa, pō noa. Ki te kore, koi mahue i a ia ētahi aronga matua, pērā ki tētahi whetū ki te rere kē rānei o te hau.

Ēngari, ehara te whakatere i te āhuatanga kikokiko anake - he āhuatanga wairua anō hoki. E kīia ana ka taea te tohu i te kaiwhakatere i te mea he whero ōna whatu – he tohu kua whakapaingia ā-wairua, ehara kē i te mea kua kore ia e moe! Ki ngā moutere Kararaina, kawea ai e te kaiwhakatere tētahi taonga PAPAKUPU taonga - mea whaimana he mea hanga mai i ngā rākau me ngā tuaiwi o te whai hei tiaki mai i a ia. I te Ngā Moutere o Ruihiāti, ka whakatakotoria ngā otaota pērā ki te rau niu ki runga i te waka hei whakaatu i tōna mana hei kaupare atu hoki i ngā wairua. I Kiripati (Kiripato, Pīniki me ngā moutere o Raina) tērā pea ka karakia PAPAKUPU karakia (tūingoa) - he waiata, kawa, tikanga ia kia kaupare ake i ngā kino pērā i te āwhā.

Ruberubei-te-nang, nkoe!
Me na baka, me na maototo i maiaki-ni wa-u ni boborau ikai!

Papā te ao, e koe!
Kia patere, kia pakaru mai ki te tonga o taku waka haere moana!

He mea whakarerekē mai i a Grimble, A. (1972).

Kaiwhakatere o Hatawara Mau Piailug
Kei a au ngā tūmomo tikanga mō ngā wā e tika ana. Ka mātakitākina te āhua me te tae o ngā ao. Mā te kōwhai, te whero, te kahurangi rānei au e mōhio ai hei āwhea te āwhā, te marangai, te hau pūkeri rānei.

Mai i te Last Wayfinder © INCA 1989. He mea arataki e Andre Singer.

WHATAATA