Te Whakatautika

Ko ngā waka katoa o te Moana-nui-a-Kiwa i hangaia kia tautika ai ngā pānga mai o te hau me te moana. Ko te waka whakanekeneke he tauira pai o te waka whakatautika, he mea i ahu mai i te ariā rauangi. Hui katoa te hiwi, te ama me te rā he tapatoru tautika. Ka whakatautikahia e te ama te kaha o te pupuhitanga o te hau ki te rā. Ka rere mā runga i ngā ngaru, kaua mā roto, kia kore ai te tere o te waka e tōia. Ka nuku haere ngā kaumoana ki ngā wāhi ka pāngia mai te waka e te hau me te wai. Ka mahi ngātahi ngā tūmomo mea katoa.

1. Ka tere te waka me te pae mai o te hau mai i te taha, kua tata hāngai pū te rā ki te hiwi. Ko te pokapū o te rā (te wāhi e kaha pupuhia ana e te hau) he pātata ki te pokapū o te hiwi. Nā reira e tautika ai te waka ka ngāwari ake te urungi. Ki te kumea noatia te hoe urungi, ngā taura rānei hei whakahaere i te rā, ka ārahina te waka e te rā [tirohia te whakaahua 1].

2. Ka tere te waka ki te hau, ka rere whakamua te kaha o te hau ki te rā. Ko te pokapū o te hiwi, (te pū o ngā taikaha ki a ia) me ahu whakamua hoki kia tautika tonu ai te waka. Mō te pēnei, ka whakatata atu ētahi o ngā kaumoaa ki te ihu o te waka [tirohia te whakaahua 2].

3. Mehemea kei muri kē te hau i te waka, ko te aronga kētanga ka haere. Me nuku whakamuri kē te pokapū o te hiwi hei whakatautika i te waka, nō reira me nuku whakamuri hoki ētahi o ngā kaumoaa. Ka taea hoki te tuku i te hoe urungi kia hōhonu ake ki roto i te wai. Mā te hōhonu ake o te hoe, ka tata kē ake te pokapū o te hiwi ki te kei o te waka [tirohia te whakaahua 3].